Aan de vooravond van de Israelische ‘strafexpeditie’ tegen Gaza (plus verklaring Nederlands Palestina Komitee van 7 oktober)

GAZA

Bij het ter perse gaan van dit nummer van Soemoed is de confrontatie in en rond de Strook van Gaza dramatisch geëscaleerd. Wat ‘Gaza’ betreft moeten wij ons hier beperken tot een redactioneel commentaar. 

De verrassingsaanval van HAMAS-strijders op 7 oktober vanuit de Strook van Gaza op de ‘grensovergang’ Erez en op een aantal militaire posten, gevolgd door een bloedbad onder non-combattanten – een oorlogsmisdaad – in nabij gelegen kibboetsen en onder bezoekers van een muziekfestival, heeft in Israel een grote schok teweeg gebracht. Het inmiddels breed levende idee dat het conflict met de Palestijnen – na decennia van kolonisatie, onderdrukking en geweld – ‘te managen’ was (Shimon Peres), is volstrekt onjuist gebleken.

Dat idee is in de praktijk overgenomen door Westerse regeringen die stelselmatig hebben geweigerd daadwerkelijk tegen de onderdrukking van de Palestijnen door Israel op te treden. Integendeel: de onderlinge banden worden op veel terreinen steeds verder aangehaald.  Inmiddels is ook een aantal Arabische regimes – door de Verenigde Staten daarin sterk aangemoedigd dan wel onder druk gezet – de weg van ‘normalisering van de betrekkingen met Israel’ ingeslagen.

Na 7 oktober hebben de Verenigde Staten en regeringen van de Europese staten zich eensgezind achter Israel geschaard door te verklaren dat (de koloniaal-expansionistische apartheidsstaat)  ‘Israel het recht heeft zich te verdedigen’. Die stellingname hebben zij met diplomatieke en (in enkele gevallen) militaire steun onderstreept.

Alles welbeschouwd is men zo het regime van Benjamin Netanyahoe te hulp geschoten. Maar wacht even: dat was toch de ‘meest rechtse regering in de geschiedenis van Israel’, met rechts-extremisten op belangrijke ministersposten, die de onderdrukking van de Palestijnen en de kolonisatie van hun grondgebied het afgelopen jaar verder aangejaagd hebben ? Kort na 7 oktober is die regering verbreed met de partij van oud-Opperbevelhebber van de Israelische Strijdkrachten Benny Gantz, die in de verkiezingscampagne van 2021 nog dreigde ‘delen van de Strook van Gaza naar het Stenen Tijdperk terug te zullen bombarderen’. Zo ongeveer wat zich nu voor onze ogen voltrekt.

Kolonisatie, onderdrukking en geweld – ofwel ‘de context’. Het lijkt taboe om het na 7 oktober daarover te hebben. Vanuit de positie van de pleitbezorgers van de Staat Israel is dat begrijpelijk: ‘de context’ is voor het pro-Israelische kamp sterk belastend – en daarmee in het voordeel van de Palestijnen.  Neem het simpele gegeven dat Israel Palestijnen bezet houdt – niet omgekeerd ! Dat in het gebied dat zich uitstrekt van de Middellandse Zee tot aan de rivier de Jordaan  zes miljoen joodse Israeli’s proberen om zes miljoen Palestijnen eronder te houden en daarbij geen methode schuwen – inclusief het begaan van oorlogsmisdaden.

Ook na 7 oktober zijn er door Israel nieuwe oorlogsmisdaden begaan: grootschalige  bombardementen op stedelijke centra; de oproep tot vertrek van rond 1 miljoen Palestijnen uit het noordelijk deel van de Strook van Gaza; een algeheel verbod op de import van voedsel, medicijnen en brandstof, waardoor de elektriciteitsvoorziening stil komt te liggen – en daarmee de watervoorziening en de gezondheidszorg. Daarbij is door de minister van Defensie Yoav Gallant genocidale taal gebezigd : ‘Wij vechten tegen mensendieren [human animals] en treden tegen hen dienovereenkomstig op’. Wat Gallant hier openlijk zegt, zal ongetwijfeld door veel joodse Israeli’s worden onderschreven.

De geïncasseerde klap van 7 oktober lijkt voor de rechtse extremisten binnen de Israelische regering en daarbuiten vooral ook een historische kans te bieden. Al jaren sturen zij aan op het creëren van verder aangescherpte verhoudingen met de Palestijnen – in Palestina’48/Israel, op de Westelijke Jordaanoever (inclusief Oost-Jerusalem) en ten aanzien van de Palestijnen in de Strook van Gaza – waarin een ‘Tweede Nakba’ – massale verdrijving van Palestijnen – tot de opties moet gaan behoren. De afgelopen jaren leek in dit verband een speciale rol weggelegd te zijn voor de provocaties van rechts-religieuze joodse nationalisten in en rond de Aqsa-Moskee. Nu zal ‘7 oktober’ als katalysator kunnen gaan fungeren.

De bezoeken van achtereenvolgens Antony Blinken en Joe Biden aan Israel lijken vooral tot doel te hebben gehad om de Israelische leiding af te houden van het doorvoeren van de rechts-extremistische agenda. Tegelijk kan ervan uitgaan worden dat Israel van Washington voor een ‘strafexpeditie’ tegen HAMAS/Gaza het groene licht heeft gekregen. Daarom ook de samentrekking van Amerikaanse vlooteenheden in het oostelijk deel van de Middellandse Zee, vanwege het daarmee verbonden risico van escalatie in de regio.

Ondertussen zitten de 2,1 miljoen Palestijnse bewoners van Gaza tussen de raderen. Zij kunnen letterlijk en figuurlijk geen kant op en moeten afwachten tot het allemaal voorbij is. Velen van hen zullen door Israelische bombardementen en door de tekorten aan voedsel, medicijnen en brandstof/elektriciteit/water omkomen. Degenen die het overleven zullen eventueel terugkeren naar een zwaar beschadigde of totaal verwoeste  leefomgeving.

HAMAS hoopte met de verrassingsaanval de voor de Palestijnen uiterst negatieve status quo te doorbreken en de kwestie van de Palestijnen opnieuw op de politieke agenda te krijgen. Zal dit – ondanks alles – de uitkomst zijn: een besef dat het zo niet langer door kan gaan. Het is te vroeg om daarover – in welke richting dan ook – een zinnige uitspraak te doen.